Wie heeft de regie? (Gedachten van een hartpatiënte)

22 augustus 2019 door Marga Kuitenbrouwer-Van der Vet Reageer

Verontrustende berichten op het journaal. Er wordt gesproken over een nieuwe wet die het onderscheid tussen hbo-verpleegkundigen en mbo-verpleegkundigen beter zal definiëren. Van wat ik ervan heb begrepen, krijgt een hbo-verpleegkundige ‘de regie’ in handen en zullen de mbo-verpleegkundigen worden beperkt in de handelingen die ze mogen uitvoeren.

Een prima zaak, denk ik in eerste instantie. Een hbo-studie is dan ook uitgebreider en er mag best onderscheid zijn op basis van de opleiding. Maar op het moment dat ik door en door ervaren verpleegkundigen aan het woord hoor, die na jaren trouwe dienst vertellen dat ze straks hun eigen werk niet meer mogen uitvoeren of er flink op achteruit gaan in status én salaris, begin ik toch te twijfelen.

Jeetje, je zult maar jarenlang, zoals die ambulance-medewerker op ’t nieuws, keihard en intensief gewerkt hebben en ineens ‘dingen’ niet meer mogen doen. Je staat naast een slachtoffer of zieke en dan moet je een vers afgestudeerde beginneling van het hbo erbij halen om te bepalen wat er moet en mag gebeuren. Jij mag dan bepaalde handelingen, die je nu al jaren doet, niet eens meer uitvoeren.

Als journaalkijkster zit ik toch echt wel even met mijn ogen te knipperen. Niet alleen als buitenstaander, ook als hartpatiënte die lange tijd in het ziekenhuis heeft gelegen.

Ik denk meteen terug aan die maanden. De meeste dagen, momenten en mensen kan ik mij nog steeds haarscherp herinneren. Dat hoort bij een trauma; de momenten worden per seconde in je hersens opgenomen en spelen zich vaak weer af, als in een echte slow motion, waarin de tijd bijna stil stond. En dat ondanks de morfine. Wat ik bedoel te zeggen: als patiënt in het ziekenhuis maakt werkelijk álles diepe indruk op je. Veel gevoelens spelen immers een rol: angst, schaamte, onzekerheid, hoop, vrees en twijfel, om er maar een paar te noemen.

De mensen om je heen zijn dan een houvast in je leven. Niet alleen je eigen familie die trouw op bezoek komt, maar vooral ook de mensen die voor jou zorgen. In korte  – of in langere – tijd leer je de meesten aardig goed kennen, want je bent tenslotte van hen afhankelijk. En in de meeste gevallen ontstaan er zelfs gevoelens van sympathie. Verzorgd worden op je meest kwetsbare momenten, is iets heel bijzonders. Je vertrouwt niet alleen je lichaam aan hen toe, maar ook vaak je emoties, die als een rollercoaster op een kermis voelen.

Natuurlijk merk je wel dat er onderscheid is. De chirurg waarmee je vooraf een gesprek had en die zich al een keer heeft laten zien. De artsen en verpleegkundigen van de Intensive Care die je vanuit een ver-weg-perspectief ervaart, en later op de zaal: de zaalarts, de verpleegkundigen, de fysiotherapeut en zelfs het reinigingspersoneel dat iedere ochtend de kamer schoonmaakt.

Onderscheid op basis van studie moet er uiteraard zijn, maar ik hoop uit de grond van mijn hart dat, als deze nieuwe wet erdoor komt, ieder ziekenhuis en iedere zorginstelling respectvol omgaat met al die mensen, die op basis van jarenlang hard werken een hoop kennis en ervaring hebben verworven. En hen niet zal terugzetten qua functie.

En ik hoop dat er een lange overgangsperiode zal zijn, zodat er geen verpleegkundigen worden gekleineerd door nieuwe ‘regie’-verpleegkundigen die straks bepalen wie wat mag doen. Maar vooral hoop ik dat er geen spanningen ontstaan door ontevreden personeel en werkrelaties die veranderen door deze nieuwe wet.

Puur vanuit het perspectief van patiënt zou ik graag willen benadrukken dat de sfeer in een ziekenhuis voor een patiënt sterk voelbaar is en daarmee ontzettend belangrijk. Ongeacht opleidingsniveau is iedere werkzame mens in het ziekenhuis een belangrijke mens. Heel belangrijk.